donderdag 3 januari 2008

Hiep hiep hoera?



HIEP HIEP HOERA!?
Een onschuldige vreugderoep, of zit er meer achter?

HIEP! HIEP! KOMT VAN HEP! HEP!

Velen zijn onbekend met de duistere en antisemitische achtergrond van de kreet HIEP! HIEP! HOERA!
Het woord "hiep" komt vanuit het Latijn. Het was oorspronkelijk HEP! HEP!
H E P is een acroniem:

H = Hierosolyma [Jeruzalem / Jeroeshalajim]
E = Est [is]
P = Perdita [verloren, vernietigd, ten gronde gericht, vergeten]

De duistere oorsprong van HIEP! HIEP! HOERA!
De vreugdekreet is al heel lang geleden ontstaan. In de periode van 117-138 A.D. regeerde de Romeinse Keizer Publius Aelius Hadrianus. Hij voerde allerlei nieuwe wetten in. Na enige tijd verbood hij het houden van de Sjabbat, evenals de Torastudie, de Briet Milah (besnijdenis) en vele andere zaken. Uiteindelijk ontzegde hij de Joden zelfs de toegang tot de stad Jeruzalem. Dit alles leidde uiteindelijk tot een Joodse opstand onder leiding van Bar Kochba (Sjim'on bar Kosiba) die door velen als de Messias werd gezien.

Alles werd nu door Hadrianus in het werk gesteld om de opstand neer te slaan en om de Joden tot onderwerping te dwingen; steden werden geplunderd, huizen werden verwoest, akkerland werd in brand gestoken en bomen werden ontworteld.
In het jaar 135 werd de Joodse opstand, die in 132 was begonnen, bloedig neergeslagen, waarbij volgens de Romeinse geschiedschrijver Dio Cassius 580.000 Joden op gruwelijke wijze omkwamen. Nadien liet Hadrianus een groot deel van Jeruzalem letterlijk met de grond gelijk maken waarna hij op de puinhopen een nieuwe Romeinse stad stichtte die hij de naam Aelia Capitolina gaf. Hij koos deze naam ter ere van de belangrijkste god van het Romeinse rijk en de stad Rome, Iuppiter Capitolinus (Jupiter) die ook wel Aelia werd genoemd. Hierdoor verdween de naam Hierosolyma (Jeruzalem) voor lange tijd. (Toen eeuwen later de Moslims de stad veroverde veranderden zij deze naam in Al Kuds dat enige gelijkenis met de Latijnse naam vertoont en dat "de heilige" betekent. De kruisvaarders hebben de naam Jeruzalem pas weer ingevoerd.)
Niet alleen werd er met de naam Jeruzalem afgerekend, maar ook met de bijbelse naam Judea. (Het woord Jood is oorspronkelijk afgeleid van het woord Judea.) Het land kreeg voortaan de naam Syria Palaestina.
Op de berg Moria liet Hadrianus een nieuwe tempel bouwen ter ere van Jupiter. Daarin liet hij een beeld van deze god plaatsen en ervoor plaatste hij een beeld van zichzelf. Op de plek waar men meende dat Golgotha lag liet hij een tempel bouwen voor Afrodite (de godin der liefde, ook Venus).

Bij zijn verschijnen voor de Romeinse Senaat gebruikte Hadrianus de woorden HEP! HEP! Om daarmee aan te geven dat Jeruzalem voor eens en voor altijd was vernietigd en verdwenen. De Romeinen waren zo blij dat Jeruzalem was gevallen dat bij het uitbrengen van een toost één persoon luid riep dan HEP! HEP! waarop de anderen reageerden met Hoera! (De vreugdekreet HOERA! Komt mogelijk vanuit het oud-Slavisch hu-raj betekent, naar het Paradijs, of voor eeuwig!)
Het Nederlandse Hiep! Hiep! Hoera! (of het Engelse Hip! Hip! Hooray!) is hiervan afgeleid en betekent dus: "Jeruzalem is gevallen voor eens en voor altijd!"
De terugkeer van de kreet in latere perioden
Eeuwen later (in de elfde eeuw) trokken de kruisvaarders uit Europa op naar Jeruzalem, waar zij enorme bloedbaden aanrichtten en de stad veroverden. Deze mensen die zichzelf "christenen" noemden wilden Jeruzalem bevrijden van de moslims en de Joden. Terwijl ze moordend hun werk deden, riepen ze elkaar toe: "Jeruzalem is verloren en mag het altijd zo zijn!" Hierbij gebruikten ze evenals de Romeinen de woorden HEP! HEP!

In de negentiende eeuw verscheen de kreet opnieuw. HEP! HEP! werd in het Duitse Rijk regelmatig gebruikt als antisemitische leuze en herleefde vooral in de periode van 1810-1820, toen het antisemitisme met name in het Duitse rijk enorm opkwam, wat resulteerde in het feit dat de Joden uiteindelijk met geweld uit verschillende steden werden verdreven. Men spreekt in de geschiedenisboeken zelfs van de "HEP! HEP! Riots", die in 1819 plaatsvonden in steden als Frankfurt, Karlsruhe, Düsseldorf, Heidelberg, Würzburg and zelfs in de Deense stad Kopenhagen.
Het ontstaan van de kreet in Nederland
Nederlandse soldaten hebben de kreet hoogstwaarschijnlijk overgenomen van Duitse medestrijders in de Slag bij Waterloo (1815). `Hiep, hiep, hoera' was toen een erg populaire strijdkreet. Het Duitse Hep! Hep! Hurra! Verbasterde tot het Nederlandse Hiep! Hiep! Hoera! (Ze hielpen daar de Britse en Pruisische legers in de strijd tegen de Franse keizer Napoleon.) Sindsdien is het niet meer weg te denken in onze taal.

1 opmerking:

Hessel zei

Wat ben ik blij met deze uitleg. Ik hou van Israel en van de heilige stad Jeruzalem. Jeruzalem de eeuwige stad. De ongedeelde hoofdstad van Israel.